World Pheasant Association Benelux - WPA-Benelux

Behoud van hoendervogels en hun omgeving















De World Pheasant Association (WPA) is een internationale organisatie (NGO), die zich inzet voor de hoendervogels (Galliformes) in de meest algemene zin. De WPA kent een rijke geschiedenis en is middels chapters vertegenwoordigd

in diverse landen in zowel Europa alsmede in Azië. De WPA heeft wereldwijd ruim 5.000 leden en is op alle continenten (m.u.v. de poolgebieden) betrokken bij conservatieprojecten, zowel in-situ (in de vrije natuur) alsmede ex-situ (in beschermd milieu). Het IUCN heeft dan ook de conservatie van alle wilde hoendersoorten aan de WPA toevertrouwd. Ook is de WPA zelf de uitvoerende instantie van een aantal in-situ projecten. De WPA is de moederorganisatie van de European Conservation Breeding Group (ECBG) en is samen met BirdLife International en IUCN's Species Survival Committee medeoprichter van de Galliformes Specialist Group. Ook is de WPA oprichter van tal van focusgroepen.

Veel van de Galliformes soorten hebben het moeilijk, zeker in de vrije natuur. Voor de meeste soorten is de tendens over het algemeen die van een afnemende populatie. Ruim de helft van de circa 300 soorten heeft al een vermelding op de rode lijst van het IUCN, en voor de Nieuw-Zeelandse kwartel (Coturnix novaezelandiae) en de Himalaya-kwartel (Ophrysia superciliosa) is het zelfs al te laat; deze hoendersoorten zijn reeds uitgestorven.

Maar voor een aantal andere soorten is de situatie zeer kritiek en mogelijk eveneens te laat: witvleugelgoean (Penelope albipennis), Trinidad blauwkeelgoean (Pipile pipile), blauwsnavehokko (Crax alberti) en de Djibouti frankolijn (Francolinus ochropectus).

Ook zijn er tal van hoendersoorten waarbij de situatie nog niet kritiek is, maar waarbij de soort al wel zeer bedreigd is: Baudo goean (Penelope ortoni), Cauca-sjakohoen (Penelope perspicax), zwartmaskergoean (Pipile jacutinga), hoorngoean (Oreophasis derbianus), helmhokko (Pauxi pauxi), hoornhokko (Pauxi unicornis), roodsnavelhokko (Crax blumenbachii), Bruijns boskalkoen (Aepypodius bruijnii), hamerhoen (Macrocephalon maleo), Marianenboshoen (Megapodius laperouse), Polynesisch boshoen (Megapodius pritchardii), Gunnison waaierhoen (Centrocercus minimus), Nahanfrankolijn (Francolinus nahani), Kameroenfrankolijn (Francolinus camerunensis), Udzungwa bospatrijs (Xenoperdix udzungwensis), Boultons boskwartel (Arborophila rufipectus), Davids bospatrijs (Arborophila davidi), witkeeltandkwartel (Odontophorus strophium), Vietnamfazant (Lophura hatinhensis) en de Borneo pauwfazant (Polyplectron schleiermacheri).

De Alagoasmesbekpauwies (Mitu mitu) is in haar natuurlijke leefomgeving uitgestorven en komt nog enkel voor in beschermd milieu. Vermoedelijk geldt dit ook voor de Edwardfazant (Lophura edwardsi).

De oorzaken van de populatieafname bij de wilde hoenders en het uitsterven van soorten zijn divers, maar vaak overduidelijk:

  • vernietiging van het natuurlijke habitat, ondermeer voor het winnen van grondstoffen, voor landbouw, voor bosbouw, het aanleggen van stuwmeren, of voor het bouwen van nederzettingen en door de aanleg van wegen en industriegebieden;
  • het geïssoleerd raken van populaties door versnippering;
  • overbejaging en / of het wegnemen van te veel eieren;
  • het wegbranden van op de grond liggende bladeren ten behoeve van de jacht;
  • het stropen van dieren en eieren;
  • het gebruik van pesticiden en kunstmest in de landbouw;
  • de invasie van niet endemische vijanden;
  • de introductie van concurende soorten;
  • hybridisatie door menselijk toedoen.
Himalaya glansfazant
roul roul
kuifparelhoenders